Aktualności: Śladem najsłynniejszego zbójnika Juraja Janosika

Wbrew temu co w Polsce się utarło, dzięki kultowemu serialowi z 1973 r. w reżyserii Jerzego Passendorfera, Janosik wcale nie był Polakiem, ani w polskich górach zbójeckiego procederu nie uprawiał.

Aby o tym się przekonać udaliśmy się na Słowację i odwiedziliśmy miejsca związane z postacią najsłynniejszego zbójnika Orawy i Tatr.

Śladami Janosika prowadził nas w sobotę 18.06.2013 p. Robert Słonka.

Kto nie słyszał o Janosiku? A no właśnie...

Jerzy Janosik, a właściwie Juraj Jánošík, bo przecież był Słowakiem, urodził się we wsi Tierchowa (słow. Terchová) koło Żyliny, u podnóży Małej Fatry. Janosik urodził się najprawdopodobniej 25 stycznia 1688 roku (lub 25 lutego tegoż roku), został ochrzczony 16 maja 1688 roku (m.in. dzięki metryce chrztu wiadomo, że taki pan stąpał po świecie).

Poznawanie największych atrakcji turystycznych północnej Słowacji rozpoczęliśmy od Zamku Orawskiego (Oravský hrad). Wybudowany na sposób „orlego gniazda“, na skale nad rzeką Orava, oglądany z podzamcza prezentuje się okazale. Jak głosi legenda, pojmanego Juraja Janosika trzymano w murach tego zamczyska, ale skoczył On z wysokości siedmiu pięter do Oravy i tyle Go tu widziano.

Jednym z ważniejszych wydarzeń w życiu Janosika to (prawdopodobny) udział (1703-1708) w powstaniu Franciszka Rakoczego (1703-1711). Następnie służba w armii austriackiej w trakcie której służył na zamku w Bytčy, gdzie poznał więźnia – harnasia Tomasza Uhorczyka (słow. Tomáš Uhorčík, później znanego jako Martin Mravec). Janosik przystał do zbójeckiej bandy Uhorczyka, a w 1711 roku został harnasiem.

W centrum miejscowości Terchova znajduje się Povażskie Muzeum w Żylinie. Tam obejrzeliśmy film o życiu bochatera legend słowackich a następnie wystawę. Jurajowi Janosikowi, który zdobył ogromną popularność wśród ludności, poświęcona jest ekspozycja pod nazwą Janosik i Terchova, która zawiera eksponaty związane z regionem i codziennym życiem mieszkańców w dawnych czasach.

Janosik rabował kupców oraz inne zamożne osoby. Wg legendy rozdawał łupy biednym, jednak w rzeczywistości przede wszystkim sam się na nich bogacił i ponoć tylko dziewczęta z okolicznych wsi mogły liczyć na drobne podarunki. Część z jego łupów miała również iść na przekupywanie lokalnych decydentów, co miało go również ratować przed stryczkiem. Janosik został pojmany w domu Uhorczyka. Wg różnych legend Janosik został zdradzony przez Uhorczyka lub przez kochankę.

Liptowski Mikulasz odwiedziliśmy nie bez kozery, bo tu tragicznie kończy swój ziemski żywot Tatrzański zbójnik Juraj Janosik. Zmarł 17 lub 18 marca 1713 roku powieszony na haku za lewe żebro. Piękne i malowniczo położone miasteczko mogliśmy spokojnie obejrzeć przed udaniem się w drogę powrotną.